06 Haziran 2014

Önceki günkü yazılı ve görsel medyamızda yer aldığı üzere, milletvekilleri tarafından verilen bir yasa teklifiyle, aradan çok uzun geçmeyen bir süre içerisinde tekrar bir vergi af kanunu ile karşı karşıya bulunmaktayız. Getirilecek af düzenlemeleri, 2011 yılında 6111 sayılı yasayla getirilen düzenlemelere göre bir hayli sınırlı kalmaktadır. 

Bu yasa teklifiyle vergisel açıdan esas itibariyle, tahsilinde zorluk çekilen vergi alacakları yeniden yapılandırılarak mükelleflere ödeme kolaylığı sağlanıyor, ayrıca kasa fazlası ve ortaklar cari hesaplarındaki fiktif tutarlar nedeniyle sıkıntı yaşayan kurumlar vergisi mükelleflerinin sorunları çözümleniyor. Yasa teklifinde matrah ve vergi artırımı yoluyla ek gelir elde edilmesi ve mükelleflere incelememe garantisi verilmesi bu defa öngörülmemiş, stok beyanı affı da söz konusu değil. 

Kesinleşip ödenmemiş veya ödeme süresi henüz gelmemiş alacakların ödenmemiş kısmının tamamı ile bunun üzerinden TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirlenen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla; mükelleflerin borçları yeniden yapılandırılıyor ve ödeme kolaylığı sağlanıyor. Yapılandırmadan faydalananlardan, alacak asıllarına bağlı gecikme faizi/zammı vb. ile ödenmiş dahi olsa asla bağlı vergi cezaları ve cezalara bağlı gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçiliyor.

Yazımızda, hangi tür ve hangi dönem vergi alacakları, yukarıda açıklanan yapılandırma imkanından yararlanacak, bunun üzerinde durulacaktır.

Hangi tür alacaklar yapılandırmadan faydalanacak ?

Getirilecek affın kapsamına, Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ve vergi cezaları ile bunlara bağlı gecikme faizleri, gecikme zamları gibi fer’i alacakların girmesi öngörülmektedir. Dolayısıyla, gümrük idareleri tarafından alınan vergi ve resimler, VUK’na tabi olmadığından af kapsamı dışında yer alacaktır.

Hangi döneme ilişkin alacaklar yapılandırmadan faydalanacak ?

• 30/04/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,
• 2014 yılına ilişkin olarak 30/04/2014 ve öncesinde tahakkuk eden vergi ve vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2014 MTV ikinci taksidi hariç),
• 30/04/2014 dahil olmak üzere bu tarihten önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları,

Af kapsamında değerlendirilerek, yapılandırmaya tabi tutulacaktır.

- Vergilendirme dönemi 15 gün olan mükellefiyetler; 

Vergilendirme döneminin bitim tarihi ve beyanname/bildirim verme süresinin son günü Nisan/2014 ayı ve öncesine rastlayan dönemler af kapsamına girmekte, dönemin bitim tarihi Nisan/2014 ayına rastlamakla beraber beyanname/bildirim verme süresinin son günü Mayıs/2014 ayına sirayet edenler kapsama girmemektedir.

Örneğin 1-15 Nisan 2014 vergilendirme dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisinin vergilendirme döneminin bitim tarihi ile beyanname verme süresinin son günü Nisan/2014 ayına rastladığından yapılandırmadan faydalanacaktır. Ancak, 16-30 Nisan 2014 vergilendirme dönemi ise dönemin bitim tarihi Nisan/2014 ayında olmakla birlikte beyanname verme süresi Mayıs/2014 ayına sirayet ettiğinden af kapsamına girmeyecektir.

- Vergilendirme dönemi aylık olarak belirlenen mükellefiyetler; 

Mart/2014 vergilendirme dönemi ve önceki dönemlere ilişkin alacaklar yapılandırma kapsamına girmekte, Nisan/2014 vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir.

- Vergilendirme dönemi 3 aylık olarak belirlenen mükellefiyetler; 

Vergilendirme döneminin bitim tarihi ve beyanname verme süresinin son günü Nisan/2014 ayı ve öncesine rastlayan dönemler kapsama girmekte, Nisan/2014 ayından sonraya rastlayanlar kapsama girmemektedir.

Örneğin; 2013 takvim yılına ilişkin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben ödenmesi gereken geçici verginin 4 üncü dönemi kapsama girmekte, ancak 2014 takvim yılına ilişkin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben ödenmesi gereken geçici verginin 1 inci dönemi ise kapsama girmemektedir.

Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflere ilişkin geçici vergilerde ise geçici vergi dönemi ve beyanname verme süresi 30/04/2014 tarihi ve bu tarihten önce olan dönemler kapsama girmektedir.

1-2-3/2014 dönemi (3 aylık) gelir stopaj vergisi yapılandırma kapsamına girmekte, 4-5-6/2014 dönemine (3 aylık) ilişkin gelir stopaj vergisi ise kapsama girmemektedir.

- Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetleri; 

Vergilendirme dönemi yıllık olan vergilerde, 2013 takvim yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri yapılandırma kapsamına girmekte, 2014 takvim yılına ilişkin vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir.

Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler bakımından, özel hesap döneminin kapandığı tarih ve beyanname verme süresinin son günü 30/04/2014 tarihi ve bu tarihten önce olanlar yapılandırma kapsamına girmekte, bu tarihten sonra olanlar kapsama girmemektedir.

- Alacak asıllarına bağlı olmayan vergi cezaları; 

30/04/2014 dahil olmak üzere, bu tarihten önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları af kapsamı dahilindedir.

Örneğin; Mart/2014 dönemine ait olup 30/04/2014 tarihi saat 00:00'a kadar elektronik ortamda verilmesi gereken mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim formu (Form Ba) ile mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim formunun (Form Bs), bu tarihte verilmemesine ilişkin tespitler en erken bu tarihin bittiği 00:00 saatinden sonra, dolayısıyla 01/05/2014 tarihinde yapılabileceğinden, bu tespitlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları Kanun kapsamına girmemektedir. Mart/2014 döneminden önceki dönemlere ait söz konusu bildirimler nedeniyle kesilecek cezalar ise Kanun kapsamına girmektedir. 

Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarında ise, verginin ait olduğu dönem dikkate alınarak kapsama girip girmediği tespit edilecektir.

Yazımızı küçük bir hatırlatmayla bitirelim, komisyonlar ve genel kurulda yapılacak görüşmelerin sonucunda, söz konusu yasa teklifi üzerinde geniş çaplı değişiklikler olabilir, meclisten nihai olarak çıkacak yasanın takip edilmesinde fayda görmekteyiz.

Bülent AK

Yeminli Mali Müşavir

bak@kpmg.com